Conrad Festival 2018 - pasmo filmowe

CONRAD FESTIVAL 2018
- pasmo filmowe
22-28 października 2018
Kino Pod Baranami

Wielkimi krokami zbliża się jedno z największych wydarzeń literackich w Krakowie, czyli Conrad Festival. Jak co roku, wspólnie zapraszamy na wyjątkowe pasmo filmowe, w ramach którego zobaczymy m.in. filmy Ingmara Bergmana. Seansom filmowym towarzyszyć będą prelekcje w wykonaniu wybranych festiwalowych gości.

Organizatorzy jubileuszowej, dziesiątej edycji Festiwalu stawiają krytyczne pytania o POP, o to, co popularne, co wyraża potrzeby tak zwanego ludu i stanowi o jego wspólnym, kulturowym doświadczeniu. Przedłużeniem tej dyskusji będzie specjalne pasmo filmowe, w ramach którego pojawi się także głos w sprawie politycznej poprawności. Zaprezentujemy nagrodzoną Złotą Palmą w Cannes czarną komedię The Square Rubena Östlunda (Turysta), z Elisabeth Moss (seriale Opowieść podręcznej i Tajemnice Laketop), Dominikiem Westem (Dumni i wściekli) i Claesem Bangiem w rolach głównych. W opowieści o przystojnym kuratorze muzeum sztuki współczesnej, szwedzki reżyser zderza społeczne normy z nieposkromioną, zwierzęcą energią uzyskując fantastycznie komiczne efekty. Wprowadzenie do filmu wygłosi krytyczka filmowa i redaktorka Tygodnika Powszechnego, Anita Piotrowska.

Wola ludu staje się rzeczywistością w filmie Zabliźnione serca uhonorowanym Złotym Lampartem podczas festiwalu filmowego w Locarno w 2016 roku. Radu Jude (zdobywca Srebrnego Niedźwiedzia za film Aferim!) przeniósł na ekran autobiograficzną powieść Maxa Blechera (1909-1938), rumuńskiego pisarza żydowskiego pochodzenia, który przez dziesięć lat chorował na gruźlicę kości. Przykuty do sanatoryjnego łóżka Blecher nie rezygnuje jeszcze z życia pomimo przytłaczającego cierpienia, zakochując się i prowadząc zażarte polityczne spory z pozostałymi kuracjuszami, podczas gdy w całym kraju do głosu coraz silniej dochodzą idee nacjonalistyczne. Pokazowi filmu towarzyszyć będzie prelekcja dyrektora artystycznego Festiwalu, Michała Pawła Markowskiego.

Jednym z wątków tegorocznej edycji jest populizm, którego mechanizmy zbadał wielokrotnie nagradzany dokumentalista Marcel Łoziński w filmie Jak to się robi. Reżyser obnaża mechanizmy marketingu politycznego, udowadniając, że niedojrzałość polskiej demokracji pozwala na dojście do władzy absolutnie każdemu. Przy pomocy socjotechnicznych sztuczek i sloganów podopieczni znanego kreatora wizerunku publicznego stają się kandydatami skrojonymi na potrzeby potencjalnych wyborców, niezależnie od własnych poglądów politycznych czy programu jaki proponują.

Z okazji setnej rocznicy urodzin Ingmara Bergmana, organizatorzy Festiwalu sięgają po najważniejsze dzieła szwedzkiego mistrza kina egzystencjalnego. Narracja, jaką reżyser posługiwał się w swoich dziełach ma swoje źródła w literaturze, którą Bergman studiował jeszcze przed rozpoczęciem kariery filmowej. O ich wpływie na współczesnego odbiorcę będzie można się przekonać m.in. podczas maratonu filmowego pod hasłem Bergman nocą, do którego wprowadzenie w języku angielskim wygłosi słoweński filozof, psychoanalityk i krytyk filmowy Mladen Dolar.
Wieczór rozpocznie pokaz Czarodziejskiego fletu - autorskiej adaptacji słynnej opery Mozarta, zrealizowanej przez Bergmana dla szwedzkiej telewizji. Ta pełna magii historia zawładnęła jego wyobraźnią, kiedy był jeszcze dzieckiem i właśnie z tej dziecięcej perspektywy widzowie śledzą losy głównego bohatera ruszającego na ratunek ukochanej. Na ekranie pojawi się także jeden z wczesnych filmów reżysera Wakacje z Moniką na podstawie powieści Pera Andersa Fogelströma. To historia miłosna dwojga ludzi pochodzących z ubogiej klasy pracującej, którzy próbują zrealizować swoje sny o wspólnym, lepszym życiu. Niestety powojenna rzeczywistość weryfikuje plany kochanków, a w zderzeniu z codziennymi problemami łączące ich uczucie zostaje wystawione na próbę. Ze względu na obyczajową śmiałość film przyczynił się do ukształtowania wizerunku Szwecji jako kraju seksualnego wyzwolenia. Maraton zwieńczy uznawana za jedno z najważniejszych dzieł Bergmana Persona, którą sam reżyser określił jako kameralny utwór na dwa instrumenty. Ten przejmujący, psychologiczny dramat opowiada o relacji słynnej aktorki, która z nieznanych przyczyn przestała mówić oraz opiekującej się nią pielęgniarki. Pomiędzy kobietami nawiązuje się więź, którą Bergman wykorzystał do stworzenia studium samotności i lęku, prowokując przy tym do refleksji nad sensem jakiejkolwiek twórczości artystycznej. Tak znakomity efekt nie byłby możliwy, gdyby nie koncertowe role Liv Ullmann i nominowanej do nagrody BAFTA Bibi Andersson, którą Szwedzki Instytut Filmowy nagrodził w 1966 roku Złotym Żukiem dla najlepszej aktorki.

Krakowscy widzowie będą mogli podziwiać kunszt aktorski Liv Ullmann również w Sarabandzie - nominowanym do Cezara ostatnim dziele szwedzkiego mistrza. Po trzydziestu latach Bergman wraca do bohaterów Scen z życia małżeńskiego, nagrodzonego Złotym Globem miniserialu z 1973 roku. Wiele lat po rozwodzie z Johanem Marianne postanawia go odwiedzić w jego domku letniskowym. Nieświadomie kobieta wpada w sam środek rodzinnego dramatu, rozgrywającego się pomiędzy jej byłym mężem, jego synem z drugiego małżeństwa i dorastającą wnuczką. Prelekcję towarzyszącą pokazowi wygłosi pisarz, tłumacz i skandynawista Jan Balbierz, który przełożył ze szwedzkiego monograficzny zbiór tekstów poświęconych Ingmarowi Bergmanowi.

Program filmowy Festiwalu zakończy pokaz dokumentu Jane Magnusson Bergman. Rok z życia, który miał swoją premierę podczas tegorocznej edycji festiwalu w Cannes. Magnusson przygląda się momentowi zwrotnemu w życiu Bergmana, który wyznaczyły premiery filmów Siódma pieczęć i Tam, gdzie rosną poziomki. Jej zdaniem w 1957 roku Bergman odkrył, że kluczem do sukcesu muszą być filmy, które opowiadają o nim samym. Poprzez rozmowy z jego przyjaciółmi i współpracownikami reżyserka unika stawiania mistrza na piedestale. Tworzy na wskroś uczciwy portret niezwykłego artysty, pokazując również, jak dalece niedoskonałym był człowiekiem. O swoich doświadczeniach z Bergmanem i jego twórczością opowiadają reżyserce m.in. Liv Ullmann, Barbra Streisand, Lars von Trier i współpracująca z nim przez wiele lat w teatrze Lena Andre.

Przed seansem odbędzie się spotkanie z Thomasem Sjöbergiem, autorem książki Ingmar Bergman. Miłość, seks i zdrada, która podąża za Bergmanem niemal przez całe jego życie – począwszy od dzieciństwa, przez czas spędzony w nazistowskich Niemczech, naznaczony fascynacją faszyzmem i podziwem dla Adolfa Hitlera, aż po burzliwe związki z dziewięcioma silnymi i niezależnymi kobietami. Sjöberg opierając się na wyjątkowych źródłach, takich jak dzienniki matki, korespondencja między członkami rodziny i zapisy z niewykorzystywanych dotąd archiwów, dziennikarz ujawnia inną, nową i nieznaną dotąd stronę najsłynniejszego na świecie szwedzkiego reżysera.

Thomas Sjöberg jest pisarzem i dziennikarzem prasowym, który zasłynął skandalizującą biografią obecnego króla Szwecji Karola XVI Gustawa, która z miejsca stała się bestsellerem, a szwedzkie Stowarzyszenie Dziennikarzy Śledczych umieściło ją w 2013 roku na liście najbardziej odkrywczych biografii ostatniego dwudziestopięciolecia.

W sobotę, 27 października, zapraszamy również na panel dyskusyjny O wierszach filmowych. Z Darkiem Foksem, autorem antologii polskich wierszy odnoszących się do kina oraz artystką, pisarką i wykładowczynią PWSFTviT Bronką Nowicką rozmawiać będzie Jakub Kornhauser.

Dodatkowo, w ramach festiwalu odbędzie się specjalne spotkanie Baranków Dzieciom - cyklu poranków filmowych dla najmłodszych. W programie pokaz bajek z serii Żubr Pompik zrealizowanej na podstawie książek dla dzieci autorstwa Tomasza Samojlika. Po seansie maluchy wezmą udział w warsztatach plastycznych z Joanna tworzy.

PROGRAM:

poniedziałek, 22 października
21.30 THE SQUARE | THE SQUARE
reż. Ruben Östlund, Szwecja/Niemcy/Francja/Dania 2017, 146’

wprowadzenie: Anita Piotrowska

wtorek, 23 października
21.30 SARABANDA | SARABAND
reż. Ingmar Bergman, Szwecja/Dania/Włochy/Finlandia/Niemcy/Austria 2003, 107’

wprowadzenie: Jan Balbierz

środa, 24 października
21.30 ZABLIŹNIONE SERCA | INIMI CICATRIZATE
reż. Radu Jude, Rumunia/Niemcy 2016, 141’

wprowadzenie: Michał Paweł Markowski

czwartek, 25 października
21.30 JAK TO SIĘ ROBI | JAK TO SIĘ ROBI
reż. Marcel Łoziński, Polska 2006, 90’ (dokument)

wprowadzenie: Anita Piotrowska

piątek, 26 października
21.30 BERGMAN NOCĄ, 316’

CZARODZIEJSKI FLET | TROLLFLÖJTEN
reż. Ingmar Bergman, Szwecja 1975, 135’

WAKACJE Z MONIKĄ | SOMMAREN MED MONIKA
reż. Ingmar Bergman, Szwecja 1953, 96’

PERSONA | PERSONA
reż. Ingmar Bergman, Szwecja 1966, 85’

wprowadzenie w j. angielskim: Mladen Dolar

sobota, 27 października
21.30 O WIERSZACH FILMOWYCH - panel dyskusyjny
Goście: Darek Foks i Bronka Nowicka
Prowadzenie: Jakub Kornhauser
(wstęp wolny)

niedziela, 28 października
11.00 LITERACKIE BARANKI DZIECIOM
ŻUBR POMPIK | ŻUBR POMPIK
reż. W. Zięba, A.P. Morawski, A. Vetter, P. Garbacz., P. Dębski, M. Kur, Polska 2017, 30’